วรรณคดีสมัยอยุธยาตอนปลาย

วรรณคดีสมัยอยุธยาตอนปลาย  (พ.ศ. ๒๒๗๕-พ.ศ. ๒๓๑๐)

             กวีและวรรณคดีสำคัญสมัยอยุธยาตอนปลาย

                   ๑. พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ งานที่ทรงพระราชนิพนธ์ คือ

                      -  โคลงชะลอพระพุทธไสยาสน์

                   ๒. เจ้าฟ้าอภัย งานที่ทรงนิพนธ์ คือ

                     -   โคลงนิราศ

                   ๓. เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร งานที่ทรงนิพนธ์ คือ

                   -    นันโทปนันทสูตรคำหลวง

                   -    พระมาลัยคำหลวง

                   -    กาพย์เห่เรือ

                   -    กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง

                   -    กาพย์ห่อโคลงนิราศ

                   -    บทเห่เรื่องกากี เห่สังวาส เห่ครวญ และเพลงยาว

                 ๔. เจ้าฟ้ากุณฑล งานที่ทรงนิพนธ์ คือ

                  -    ดาหลัง (อิเหนาใหญ่)

                 ๕. เจ้าฟ้ามงกุฎ งานที่ทรงนิพนธ์ คือ

                  -   อิเหนา (อิเหนาเล็ก)

                 ๖. พระมหานาควัดท่าทราย งานที่แต่ง คือ

                  -    ปุณโณวาทคำฉันท์

                  -    โคลงนิราศพระบาท

                  ๗. หลวงศรีปรีชา (เซ่ง) งานที่แต่ง คือ

                  -    กลบทสิริวิบุลกิติ




              เมื่อสิ้นรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์มหาราช กรุงศรีอยุธยาเริ่มระส่ำระสาย เนื่องจากการชิง
ราชสมบัติ เกิดกบฏและเกิดสงครามกับนครศรีธรรมราชและกัมพูชาจึงทำให้วรรณคดีชะงักงันเป็นเวลาเกือบครึ่ง
ศตวรรษต่อมาได้มีโอกาสรุ่งเรืองขึ้นระยะหนึ่งเมื่อสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศได้ครองครองราชสมบัติทั้งนี้เพราะ
พระมหากษัตริย์พระองค์นี้เอาพระทัยใส่ในการศึกษาเล่าเรียนของกุลบุตรเป็นพิเศษผู้ถวายตัวเข้ารับราชกาลจะต้อง
มีวิชาความรู้ชั้นสามัญและบวชเรียนในพระพุทธศาสนามาก่อนทรงสนับสนุนงานวรรณคดีอย่างจริงจัง รัชกาลสมเด็จ
พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ซึ่งมีเวลา ๒๖ ปี มีความเจริญทางวรรณคดีเท่าเทียมกันกับยุคทองของวรรณคดี กวีมีทั้ง
บรรพชิตและฆราวาสชายและหญิง เจ้านายและสามัญชน